خمیر دندان
خمیردندان یکی از محصولات روزمره بهداشت دهان است که با ترکیبات مختلف به منظور تمیزی دندانها، حفظ سلامت لثه و جلوگیری از پوسیدگی طراحی میشود. دستهبندیهای اصلی را میتوان از زوایای مختلف زیر بررسی کرد.
۱) بر اساس هدف عملکرد
خمیردندانهای محافظتی در برابر پوسیدگی
- کارکرد اصلی: جلوگیری از پوسیدگی دندان با تأمین فلوراید و تقویت مینای دندان.
- ویژگیها: حاوی فلوراید با غلظت مناسب (مثلاً 1000–1500 ppm در اکثر بازارها)، طعمهای متنوع.
خمیردندانهای ضدحساسی (Sensitivity)
- کارکرد اصلی: کاهش حساسیت دندانها در برابر دمای سرد/گرم یا تحریکات سطحی.
- ویژگیها: فرمولاسیون ملایم با ترکیبات مانند نترات قالت یا کلرید کلسیم.
خمیردندانهای ضدپوسیدگی و ضدپلاک
- کارکرد اصلی: کنترل پلاک بافتی و جلوگیری از تشکیل جرمهای سطحی.
- ویژگیها: ترکیبات ضد پلاک مانند تریکلوزان (در برخی بازارها استفاده میشود یا محدود شده)، سیلیکاتها و پنتونات.
خمیردندانهای سفیدکننده
- کارکرد اصلی: کاهش لکها و بهبود روشنایی دندان.
- ویژگیها: حاوی عوامل سفیدکننده مثل پربادهای اکسید یا مواد لایهبردار سطحی، ممکن است نسبت به حساسیت دندانها پاسخ دهند.
خمیردندانهای ضدباکتریایی/ضدنیش
- کارکرد اصلی: کاهش باکتریهای عامل پلاک و بوی نامطبوع.
- ویژگیها: ترکیبات مانند کلرهگیدین یا زایلیتول، ممکن است برای فضاهای خاص مناسب باشد.
خمیردندانهای مخصوص لثه و پریودنتال
- کارکرد اصلی: حمایت از سلامت لثه، کاهش التهاب و خونریزی لثه.
- ویژگیها: فرمولاسیون با ترکیبات ضدالتهاب، مینرالی شدن با محافظهای لثه.
۲) بر اساس ترکیبات
- فلوراید-دار: أكثر خمیردندانهای عمومی که حاوی فلوراید برای تقویت مینای دندان هستند.
- بدون فلوراید: مناسب برای کودکان کوچک که احتمال بلع زیاد وجود دارد یا توصیههای دندانپزشک به ندرت استفاده میشود.
- با سفارشات طبیعی/عضوی: حاوی مواد طبیعی و ارگانیک بدون مواد افزودنی مصنوعی.
- بدون سورفکتانتهای سخت (SLS-free): مناسب برای دهان حساس یا افراد با زخمهای دهان.
- بدون الکل: برای جلوگیری از سوزش یا خشکی دهان.
- عطر و طعم طبیعی یا بدون طعم: برای افراد حساس به طعمهای قوی یا کودکان.
۳) بر اساس فرمولاسیون و شکل مصرف
- ژل/تراشه ژلهای: تجربه احساس نرم و ملایم، مناسب برای کودکان و بزرگسالان با حساسیتهای سطحی.
- خمیر دندان کلاسیک/جامد: سبک و کارآمد برای تمیزکردن روزانه.
- خمیر دندان با فوم بالا یا پایین: بسته به ترجیح شخصی و تمایل به فورم فوم.
۴) بر اساس نیازهای ویژه
- خمیردندانهای با پروبیوتیک: برای حمایت از سلامت باکتریهای دهانی مفید.
- خمیردندانهای برای ارتودنسی: فرمولاسیون مخصوص برای تمیزکردن بین سیمها و براکتها.
- خمیردندانهای کودکان: غلظت فلوراید مناسب و طعمدهندههای کودکپسند.
۵) نکات کاربردی برای انتخاب مناسب
- با معاینه پزشک یا دندانپزشک، گزینههای متناسب با وضعیت دندان و لثه را انتخاب کنید.
- به غلظت فلوراید توجه کنید: برای بزرگسالان معمولاً ۱۰۰۰–۱۵۰۰ ppm مناسب است؛ برای کودکان بسته به سن و وزن، مقدار کمتری تجویز میشود.
- به حساسیتهای پوستی یا دهانی توجه کنید: اگر با سوراخهای دهانی یا زخمهای مداوم مواجه هستید، از فرمولاسیون بدون SLS یا بدون الکل استفاده کنید.
- برای کودکان، از خمیر دندان با مقدار کمی فلوراید و میزان مصرف مناسب استفاده کنید و فرزندتان را تشویق به مسواک زدن دو دقیقهای کنید.